Od jakiegoś czasu jeśli chodzi o oświetlenie prym wiodą rozwiązania najbardziej energooszczędne i nic w tym dziwnego, wszak każdy za prąd chce płacić jak najmniej, a jednocześnie zapotrzebowanie ciągle rośnie, zwłaszcza teraz kiedy musimy mieć włączonych więcej sprzętów, gdyż wielu z nas pracuje zdalnie. Praca w domu wiąże się często z elastycznymi godzinami i wiele osób decyduje się na wykonywanie swoich obowiązków wieczorem czy nawet w nocy, gdyż wtedy ma największy spokój. To jednak wiąże się z koniecznością korzystania ze sztucznego oświetlenia. Powstaje zatem pytanie: czy tylko monitory mogą negatywnie wpływać na nasze zdrowie, czy oświetlenie również? Jak wybrać najlepsze źródła światła i na co zwrócić uwagę?
Toksyczność źródeł światła, czyli dlaczego korzystamy z LED-ów
Powodem wycofania tradycyjnych żarówek wolframowych była ich niska wydajność energetyczna. Zwykła żarówka pobierała o blisko 8 razy więcej energii niż LED. Tutaj trzeba zaznaczyć, że żarówki LED to tak naprawdę lampy LED, bo nie mają żarnika, a wbudowane diody, a ich nazwa używana jest także ze względu na zastosowane popularne gwinty do opraw oświetleniowych i dlatego, że społeczeństwo do niej przywykło. Świetlówki były i są bardziej energooszczędne od tradycyjnych żarówek niestety w ich składzie znajduje się rtęć. Oczywiście w czasie użytkowania nie jest to niebezpieczne, jedynie w przypadku zbicia takiej żarówki należy ją traktować jako odpad niebezpieczny. Żarówka LED nie zawiera rtęci, trzeba jednak wiedzieć, że nie jest zupełnie obojętna dla środowiska. Diody led, według badań dr Ogunseitana z Uniwersytetu Kalifornijskiego zawierają w swoim składzie ołów, nikiel, a także miedź. Choć pojedyncza żarówka nie jest toksyczna, to w przypadku jej zbicia naukowiec zaleca sprzątnięcie fragmentów w rękawiczkach i masce ochronnej, a następnie potraktowanie odpadów jako niebezpieczne.
Czy użytkowanie żarówek LED wpływa na ból, zawroty głowy i podwójne widzenie?
Dobrej jakości żarówki LED nie powinny powodować efektu migotania. Jednak w przypadku tych gorszej jakości możemy mieć z takim zjawiskiem do czynienia. Wadliwa instalacja elektryczna także może wpływać na takie działanie oświetlenia. Mruganie żarówek jest nie tylko uciążliwe, ale również obniża samopoczucie, powoduje bóle i zawroty głowy, swędzenie i pieczenie oczu, czy też kłopoty z koncentracją i rozdrażnienie. Nic więc dziwnego, że renomowani producenci żarówek LED zwracają na ten aspekt baczną uwagę stosują np. elementy filtrujące w zasilaczach, które zapobiegają takim „niespodziankom”. Trzeba jednak pamiętać, że jeśli w instalacji równorzędnie pracują inne źródła światła niskiej jakości, to taki problem także może występować.
Czy światło LED-ów jest szkodliwe? O promieniowaniu elektromagnetycznym
Faktem jest, że światło sztuczne jest źródłem promieniowania elektromagnetycznego. W przypadku tradycyjnych żarówek i świetlówek emitowane było również promieniowanie podczerwone, a w LED-ach ono nie występuje. Według niektórych badań promieniowanie bliskiej podczerwieni korzystnie wpływa na regenerację siatkówki. LED-y generują światło niebieskie, które wpływa na degradację naszych oczu. Stąd w ekranach stosowane są specjalne filtry światła niebieskiego, a dobrej jakości żarówki LED posiadają zrównoważoną ilość światła niebieskiego i żółtego odcienia luminoforu przez co nie powodują degradacji wzroku tak jak tanie odpowiedniki. Trzeba wiedzieć, że większa ilość światła niebieskiego obecna jest w zimnych LED-ach, a więc najlepiej wybierać te o barwie neutralnej i ciepłej.
Jak dbać o oczy i racjonalnie korzystać ze sztucznego światła?
Trzeba pamiętać, że światło sztuczne nigdy nie będzie działać na nas tak, jak to naturalne. Energia w ludzkich komórkach generowana jest nie tylko poprzez podaż żywności, ale również ekspozycję ciała na określoną długość fal promieniowania. Dlatego dla zdrowia trzeba wychodzić na światło słoneczne i nie prowadzić nocnego trybu życia w świetle sztucznym.
Niewątpliwie żarówki mogą być w jakimś stopniu szkodliwe dla zdrowia, jednak jeśli kupuje się te wysokiej jakości szkodliwy wpływ można znacząco zredukować. Trzeba pamiętać o właściwym postępowaniu w przypadku stłuczenia źródła światła, a także korzystaniu jak najwięcej ze światła naturalnego, które jest nam niezbędne do prawidłowego funkcjonowania.